[Artikel bijgewerkt op 11/09/2023]
Wie heeft het beroemde “À taaaable” niet gehoord!
Voordat je verder leest
Ik ben geen expert op dit gebied, maar ik heb een passie voor voeding en gezondheid.
De artikelen die je op mijn site vindt, zijn het resultaat van diepgaand onderzoek dat ik graag met je wil delen. Ik wil echter benadrukken dat ik geen gezondheidsdeskundige ben en dat mijn advies in geen geval dat van een gekwalificeerde arts mag vervangen. Ik ben er om je te begeleiden, maar het is belangrijk dat je een professional raadpleegt voor specifieke vragen of medische problemen. Jouw welzijn is belangrijk. Zorg er dus voor dat je de juiste deskundigen raadpleegt en zorg zo goed mogelijk voor jezelf.
Ontbijt, lunch, tussendoortjes en avondeten volgen allemaal een heel specifiek ritme, met een regelmatige, stabiele metronoom, zonder verrassingen. Het is middag, tijd om te eten en om 20.00 uur eten we, of we nu honger hebben of niet.
Maar stellen we ooit onze eetlust in vraag? Onze honger? Ons verlangen om te eten? In dit artikel wil ik je aanmoedigen om na te denken over jezelf, je eetgevoelens en je eigen behoeften. Waar komt je eetlust vandaan? Is het biologisch of psychologisch? Moet je honger hebben tijdens de maaltijd?
De hormonen die betrokken zijn bij het hongergevoel
De regulatie van honger is een proces waarbij verschillende hormonen in harmonie samenwerken. De twee belangrijkste hormonen die betrokken zijn bij de hongerregulatie zijn ghreline en leptine.
- Ghreline, vaak het ‘hongerhormoon’ genoemd, wordt voornamelijk geproduceerd door de maag en stimuleert de eetlust. Het niveau ervan stijgt voor de maaltijd en daalt na het eten, waardoor het hongergevoel en het verlangen om te eten worden geactiveerd.
- Leptine, vaak het ‘verzadigingshormoon’ genoemd, wordt geproduceerd door vetcellen en reguleert de hoeveelheid vet die in het lichaam is opgeslagen. Leptine werkt door een signaal naar de hersenen te sturen om de eetlust te verminderen wanneer de vetreserves voldoende zijn.
Andere hormonen spelen ook een rol bij het reguleren van honger en eetlust. Insuline bijvoorbeeld reguleert de bloedsuikerspiegel door de opname van glucose in de cellen te regelen. Als de insulinespiegel na een maaltijd hoog is, kan dit bijdragen aan het gevoel van verzadiging.
Chronische stress kan hormonale signalen verstoren, wat kan leiden tot ongepast eetgedrag (eten als je geen honger hebt, veel te veel eten of emotioneel eten).
Honger en eetlust worden geregeld door dit netwerk van hormonen. Ze werken gecoördineerd om de energiebalans van je lichaam in stand te houden door je eetlust aan te passen aan je metabolische behoeften en vetreserves.
Emotioneel eten
Emotioneel eten is de neiging om te eten als reactie op emoties in plaats van fysieke honger.
Stress, verveling, verdriet en angst kunnen de voedselkeuze beïnvloeden en leiden tot overconsumptie van voedsel, vaak met veel calorieën en suikers.
Wanneer voedsel wordt gebruikt om met emoties om te gaan, kan dit een vicieuze cirkel van eetgedrag creëren. Eten wordt een middel voor troost, afleiding of verlichting van tijdelijke emoties. Deze voedingskeuzes leiden later systematisch tot gevoelens van schuld, schaamte en frustratie.
Je bewust worden van je emotionele eetgewoonten is essentieel om er op een gezondere manier mee om te gaan. Dit kan onder andere door mindfulness te beoefenen, waarbij je echte honger- en verzadigingssignalen leert herkennen, evenals de emoties die overeten triggeren.
Inzicht in je emotionele eetpatroon houdt ook in dat je alternatieve emotiebeheersingsstrategieën ontwikkelt, zoals lichaamsbeweging, meditatie, leren communiceren over je gevoelens of gewoon plezierige activiteiten ondernemen. Het idee is om een andere uitlaatklep voor je emoties te vinden dan eten.
Leefgewoonten, opvoeding op het spel
De link tussen opvoeding en eetgewoonten beïnvloedt de manier waarop ieder van ons ons voedsel bereidt en consumeert. Opvoeding speelt een cruciale rol bij het vormen van voedselvoorkeuren en eetgedrag.
Dit beïnvloedt de intensiteit van smaak, de perceptie van smaken, de smaak voor nieuwigheid en het eetgedrag.
Vroegtijdige voedingseducatie kan helpen om een stevige basis te leggen voor gezonde eetgewoonten. Kinderen die van jongs af aan worden blootgesteld aan een verscheidenheid aan voedingsmiddelen, ontwikkelen op de lange termijn vaak gezondere voorkeuren.
Daarnaast kan een basiskennis van voeding mensen helpen om hun hele leven lang weloverwogen voedselkeuzes te maken (ik heb het hier over de balans tussen voedingsmiddelen, voedselcombinaties, etc.).
Het verband is echter complex omdat ook andere sociale, economische en culturele factoren de eetgewoonten kunnen beïnvloeden. Voedselomgevingen, sociale normen en financiële beperkingen kunnen allemaal een grote rol spelen bij voedingskeuzes.
Word weer dat kind!
Een intuïtieve relatie met voedsel is het natuurlijke vermogen om de interne signalen van het lichaam over honger, verzadiging en voedselvoorkeuren te begrijpen en erop te reageren. Bij kinderen is deze intuïtieve relatie vaak sterker omdat ze over het algemeen meer afgestemd zijn op hun lichamelijke sensaties (en zich bijvoorbeeld niet bezighouden met het geïdealiseerde lichaamsbeeld van onze maatschappij).
Kinderen hebben dit vermogen om te eten wanneer hun lichaam daarom vraagt en om te stoppen met eten wanneer ze vol zitten. Jongere kinderen hebben de neiging om op een natuurlijke manier naar hun eetsensaties te luisteren, zonder hun eten te over-analyseren. Een kind kan weigeren te eten, zelfs als zijn ouders hem aanmoedigen als hij geen honger heeft.
Deze intuïtieve relatie kan echter negatief beïnvloed worden door externe factoren zoals druk om een maaltijd af te maken, strenge dieetbeperkingen of negatieve boodschappen over het lichaam en voedsel. Deze invloeden kunnen het natuurlijke vermogen van een kind om naar zijn lichaam te luisteren verstoren en kunnen leiden tot minder gezonde eetgewoonten die hij als volwassene met zich mee zal dragen.
Ik nodig je uit om deze intuïtieve relatie met voeding te herontdekken, wat inhoudt dat je een ondersteunende omgeving creëert waarin lichaamssignalen worden gerespecteerd, waar de focus ligt op het plezier van eten en waar de nadruk ligt op variatie en balans in plaats van op strenge regels.
Ik moedig je aan om naar je lichaam te luisteren en een positieve relatie met eten te ontwikkelen, wat gezonde en duurzame eetgewoonten voor de toekomst zal bevorderen.
Zoals je ziet is eetlust zowel een biologische als een psychologische kwestie. Je hebt alle hulpmiddelen die je nodig hebt om weer in contact te komen met je eetsensaties – het is aan jou!